Nieuwe effectentaks weer zo lek als een zeef?

De vorige taks op effectenrekeningen werd vernietigd door het Grondwettelijk Hof. De regering De Croo toverde een aangepaste versie uit zijn hoed, maar opnieuw zijn er enkele gaten.

In 2019 vernietigde het Grondwettelijk Hof de taks op effectenrekeningen, omwille van een schending van het gelijkheidsbeginsel. De taks viseerde particulieren die meer dan 500.000 euro aan effecten op een effectenrekening hadden staan. Zij zouden 0,15% belasting moeten betalen. De taks moest niet betaald worden door bedrijven en telde ook niet voor aandelen op naam of vastgoedcertificaten. Door deze uitzonderingen werd de taks uiteindelijk afgevoerd.

De regering De Croo probeerde de effectentaks nieuw leven in te blazen en maakte zich sterk dat het deze keer wel zou lukken. Maar opnieuw zijn er enkele gaten en is er dus weer juridische onzekerheid.

Wie moet de effectentaks betalen?

De nieuwe effectentaks is van toepassing op alle effectenrekeningen die meer dan 1 miljoen euro bevatten. Zowel particulieren, vennootschappen als buitenlanders met een Belgische effectenrekening zullen worden belast. Ze zullen 0,15% moeten betalen op de volledige waarde van de effectenrekening, dus niet alleen op het deel boven de 1 miljoen euro.

Aandelen op naam zijn opnieuw vrijgesteld, maar daarnaast komen alle financiële producten in aanmerking: beursgenoteerde aandelen, obligaties of afgeleide producten zoals opties. Pensioenspaarproducten worden evenwel vrijgesteld.

Geschatte opbrengsten

Omdat de reikwijdte van de nieuwe effectentaks wordt uitgebreid, wordt ook de opbrengst hoger ingeschat. De vorige versie bracht zo'n 250 miljoen euro per jaar in het laatje, nu wordt gerekend op 428 miljoen euro.

Nieuwe problemen

Net zoals de vorige versie van de effectentaks, blijft de drempel van 1 miljoen euro een probleem. Immers, wie 999.999 euro op een effectenrekening heeft staan, blijft vrijgesteld. Amper 1 euro meer of minder maakt het verschil tussen wel of niet belasting betalen en dat blijft oneerlijk vanuit het gelijkheidsbeginsel.

Gezien de effectentaks per effectenrekening wordt geheven, kan iemand die meerdere effectenrekeningen heeft de dans ontspringen. Voorwaarde is wel dat deze toestand al bestond voor 30 oktober 2020, toen er voor het eerst weer sprake was van de effectentaks. Wie daarna zijn rekeningen splitst, doet dit mogelijk om belastingen te ontwijken en dan treedt de antimisbruikbepaling in werking. Maar het spreiden van effectenrekeningen over meerdere banken is uiteraard wel toegestaan. De bedoeling kan immers zijn om het risico te spreiden zodat de belegger niet afhankelijk is van slechts 1 financiële tussenpersoon. De kans is bijgevolg groot dat dit zal leiden tot discussies tussen de belastingplichtige en de fiscus.

Omdat de effectentaks ook vennootschappen als verzekeraars viseert, dreigen de kleine beleggers er deels mee voor op te draaien. Wie een klein bedrag in een Tak 23 fonds heeft gestopt, zal met extra kosten geconfronteerd worden. Dit komt omdat de verzekeraar het fonds zelf beheert vanop een effectenrekening, waar de belasting van 0,15% dus automatisch op zal ingehouden worden. En zo zal de zogenaamde 'rijkentaks' langs een achterpoortje dan toch de kleine belegger treffen.

Bovenstaande problemen maken uiteraard wel dat er een reële kans is dat een belastingplichtige opnieuw naar het Grondwettelijk Hof zal trekken om de effectentaks weer te laten vernietigen

Laatste artikels over Belastingen